Staat moet Afghaanse bewakers helpen naar Nederland te komen

DEN HAAG (ANP) – Nederland moet 42 Afghaanse oud-bewakers van de ambassade in Kabul en hun familieleden helpen hierheen te komen. Dat heeft de rechtbank in Den Haag in een kort geding beslist. De Nederlandse staat is zijn zorgplicht naar deze bewakers onvoldoende nagekomen en heeft daarmee onrechtmatig gehandeld, oordeelde de rechter dinsdag.

De bewakers stellen dat zij gevaar lopen onder het Taliban-regime. Zij werkten via een lokaal bedrijf voor de ambassade. Toen de Taliban de macht overnamen in augustus 2021 werden Hongaarse bewakers wel het land uit geholpen, maar hun Afghaanse collega’s niet. Volgens de rechtbank had de Staat “de Afghaanse bewakers dezelfde faciliteiten moeten bieden”.

De Afghanen hebben meermaals gevraagd naar Nederland te worden overgebracht. Het laatste kabinet onder leiding van Mark Rutte besloot dat ze voor overbrenging in aanmerking kwamen, maar het huidige kabinet besloot ze toch te weigeren. De oppositie keerde zich fel tegen de weigering. Zij vond dat Nederland een ereschuld had tegenover de Afghaanse bewakers.

“Staat moet meewerken aan komst Afghaanse ambassadebewakers. Eindelijk gerechtigheid. Deze mensen lopen gevaar vanwege het werk dat ze voor ons deden”, reageerde Kati Piri (GroenLinks-PvdA) op de uitspraak. Zij was in de Tweede Kamer een van de voortrekkers van de zaak van de ambassadebewakers.

Het overbrengen van de Afghanen en hun familie moet wel “uitvoerbaar” zijn, oordeelt de rechter. Zo is het verkrijgen van reisdocumenten heel lastig in Afghanistan. “De rechter beslist dat de Staat transportmiddelen ter beschikking moet stellen om de bewakers en hun familie op een tijdstip en plaats dat de bewakers aangeven naar Nederland over te brengen.”

Volgens de advocaat van de Afghanen moet dit goed te organiseren zijn. “Hiervoor ligt een protocol klaar”, zegt Kees Saarloos, “bovendien hebben we dit met 5000 andere mensen ook al gedaan dus deze kunnen er ook nog wel bij”. Veel van de bewakers die hij vertegenwoordigt leven al vier jaar ondergedoken, onder een valse naam, en ze verhuizen elke paar maanden “om niet bekend te raken in de omgeving”.

Anderen zijn gevlucht naar Iran of Pakistan, maar dreigen daar nu uitgezet te worden. Zowel in die landen als Afghanistan – “in Kabul zit nog een vertegenwoordiger van de Nederlandse ambassade” – is het mogelijk de bewakers een visum te geven en hen weg te halen, stelt de advocaat.

Bron: ANP